اثر برنامه هنردرمانی مادرمحور بر رفتارهای کلیشهایی، مهارتهای کلامی و تعاملات اجتماعی کودکان اتیسم | ||
| فصلنامه روانشناسی کاربردی | ||
| مقاله 5، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 65، 1402، صفحه 126-107 اصل مقاله (696.08 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.48308/apsy.2021.223579.1140 | ||
| نویسندگان | ||
| کیانا زاده محمدی1؛ محمود حیدری* 2 | ||
| 1دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب | ||
| 2دانشیار عضو هیت علمی دانشگاه شهیدبهشتی | ||
| چکیده | ||
| هدف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی هنردرمانی مادرمحور بر کاهش و بهبود مشکلات اساسی این کودکان درحیطه مهارتهای کلامی، تعاملات اجتماعی و رفتارهایکلیشهایی آنها انجام شد. نقص مداوم در ارتباط اجتماعی و همچنین وجود رفتارها و حرکات محدود، تکراری، کلیشهایی و یکنواخت از علائم طیف اتیسم است که نیاز به مداخلات را در این کودکان ضروری میسازد. روش: روش مورد استفاده در پژوهش، روش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون _ پسآزمون، همراه با گروه کنترل و پیگیری (دوماهه) است. تعداد بیست مادر و کودک دارای اختلال طیف اتیسم (واجد ملاکهای ورود) از میان مادران و کودکانی که به کلینیک آموزش و پژوهش کودکان با اختلال ویژه دانشگاه شهیدبهشتی مراجعه کردند، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه ده نفره آزمایش و گواه قرار داده شدند. هر دو گروه در سه مرحله، پیش و پس از مداخله و دو ماه بعد از مداخله، به مقیاس درجه بندی اتیسم گیلیام پاسخ دادند. برای تحلیل دادهها از شاخصهای توصیفی و روشهای آماری t استیودنت و تحلیل واریانس آمیخته استفاده شدهاست.یافتهها: یافتهها نشان داد که برنامه هنردرمانی مادرمحور به طور معناداری مشکلات اساسی کودکان دارای اختلال طیف اتیسم در گروه آزمایش را بهبود بخشیده است یعنی مهارتهای کلامی ( 046/0 sig=؛ 13/4 F=) و تعاملات اجتماعی (011/0 sig=؛ 12/7 F=) افزایش و رفتارهای کلیشه ایی ( 001/0 sig<؛ 83/43 F=) کاهش یافته است. نتیجهگیری: بنابراین اثربخشی برنامه هنردرمانی مادرمحور تائید گردید و میتوان از این برنامه در مراکز درمانی و توانبخشی کودکان اتیستیک استفاده نمود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اتیسم؛ برنامه هنردرمانی مادرمحور؛ هنردرمانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Effectiveness of Mother-Based Art Therapy on Stereotypic Behaviors, Verbal Skills and Social Interactions of Children with Autism Spectrum Disorders | ||
| نویسندگان [English] | ||
| kiana zadeh mohamadi1؛ mahmoud heydari2 | ||
| 1faculty of psychology and educational sciences of Tehran south Islamic Azad University | ||
| 2Associate Professor, Psychology group of Shahid Beheshti University. | ||
| چکیده [English] | ||
| Aim: The aim of this study was to evaluate the effectiveness of mother-based art therapy on reducing and improving the basic problems of children with autism spectrum disorders in the areas of verbal skills, social interactions and their stereotypic behaviors. Method: A quasi-experimental method with pre-test/post-test design, with the control group and a two-month follow-up was applied. Both groups were selected from those mothers and children who referred to the Education and Research Clinic for Children with Special Disabilities of Shahid Beheshti University and were randomly divided into two groups of ten. Both groups responded to the Gilliam Autism Rating Scale in three stages: before and after the intervention and two months after the intervention. Descriptive indices and student t-test and mixed analysis of variance were used to analyze the data. Results: The results showed that the mother-based art therapy program significantly improved the basic problems of children with autism spectrum disorders in the experimental group (ie. increased verbal skills (F= 4.13; sig=0.046) and social interactions (F= 7.12; sig=0.011) and stereotypic behaviors has decreased (F= 43.83; sig<0.001). Conclusion: Therefore, our results suggest that mother-based art therapy program sounds like an effective program in treatment and rehabilitation centers for autistic children. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Autism, Art Therapy, Mother- Based Art Therapy Program | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، سیدجعفر.، صفری، طیبه.، همتیان، منصوره.، و خلیلی، زهرا. (1390). بررسی شاخصهای روانسنجی آزمون تشخیصی اتیسم ( (GARSمرکز آموزش و توانبخشی کودکان اتیسم اصفهان. نشریه پژوهشهای علوم شناختی و رفتاری، 1(پیاپی 1): 104-87. ]پیوند[ باقریان خسروشاهی، صنم.، پوراعتماد، حمیدرضا.، و فتح آبادی، جلیل. (1393). مؤلفه های مؤثر در درمان کودکان دچار درخودماندگی از منظر والدین. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 9(4پیاپی22): 43_33. ] پیوند [ بخشی، مریم.، مروتی، ذکراله.، الهی، طاهره.، و شاهمحمدیان، سارا. (1397). اثربخشی هنردرمانی بر مهارتهای اجتماعی ارتباطی، تنظیم هیجان و انعطافپذیری رفتاری در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، 8(پیاپی30): 177_155. ]پیوند[ جوادی، فرشته.، و مقدم، کاوه. (1395). اختلالهای طیف اتیسم (تعاریف اختلال، سیر تحولی طبقهبندی مداخلههای درمانی، توانبخشی و آموزشی). فصلنامه آموزشی، پژوهشی و اطلاع رسانی علوم انسانی. 10(پیاپی39 و40): 33_ 39.
صمدی، سیدعلی.، و مککانکی، روی. (1390). اختلالات طیف اتیسم. تهران: نشر دوران]پیوند[
عبدالقادری، ماریه.، کافیماسوله، سید موسی.، و مرادیکلادره، بهار. (1399). مقایسه ویژگیهای روانشناختی والدین کودکان مبتلا به طیف اتیسم با والدین کودکان بهنجار. مقاله کنفرنس اولین همایش ملی آسیبشناسی روانی.] پیوند[
کیس، کارولین.، و دالی، تسا. (1393). هنردرمانی کودکان. ترجمه حمیرا سلیمی. انشارات دنیای نو. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 2008). ]پیوند[
محمدپور، وهاب.، باباپورخیرالدین، جلیل.، رودسری، عباس.، و محمدعلیو، مجید. (1393). اثربخشی الگودهی ویدئویی بر ارتباط چشمی و تعاملات اجتماعی کودکان با اختلال های طیف اتیستیک. نشریه روان شناسی افراد استثنایی. دوره 4، شماره 15، 131_114. ]پیوند[
مقدم، کاوه.، شریفیدرآمدی، پرویز.، زاده محمدی، علی.، و افروز، غلامعلی. (1394). بررسی اثربخشی برنامه هنردرمانی خانواده بر رضامندی زوجیت مادران و پدران کودکان خودمانده فصلنامه توانمندسازی کودکان، 3(پیاپی 3): 132-119. ]پیوند[ محتشمی، طیبه.، ابراهیمی، فائزه.، علیاکبری دهکردی، مهناز.، و چیمه، نرگس. (1395). مقایسه استرس والدگری، رضایتمندی و کارکرد خانواده مادران کودکان دارای اتیسم با مادران کودکان دارای رشد معمول. فصلنامه کودکان استثنایی، 16(پیاپی4): 62 _51. ]پیوند[ نریمانی، محمد.، و مرادی کلارده، پریسا. (1399). کاربرد هنردرمانی در اختلالات طیف اتیسم. ]پیوند[
American Psychiatric Association) 2013( Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. 5th ed. American Psychiatric Publishing;. [Link]
Buescher AVS, Cidav Z, Knapp M, Mandell DS. Costs of Autism Spectrum Disorders in the United Kingdom and the United States. JAMA Pediatr. )2014(; 168(8):721-8. [Link]
Case, C.,& Dalley, T. (2008). Art therapy with children from Infancy to Adolescence .USA & UK: Newyork & London : Routledge.[Link]
Cooper,B.,& Widdows, N. (2009). Knowing yourself knowing others A workbook for children with Aspergers Disorder, Nonverbal learning Disorder, and Other social_skill problems. Norwalic, CT: Instant Heip Press. [Link]
Elliott,S.N.,& Gresham, F.M. (1993). "Social skills interventions for children". Journal of behavior modification, 17(3): 287_313. [Link]
Evans, K., & Dubowski, J. (2001). Art therapy with children on the autistic spectrum: Beyond words. London: Jessica Kingsley. [Link]
Sanders MR, Kirby JN. (2012). Consumer engagement and the development, evaluation, and dissemination of evidence-based parenting programs. Behav Ther.; 43(2):236-50. [Link]
Schweizer, Celine (2020). Art therapy for children diagnosed with autism spectrum disorders: Development and first evaluation of a treatment programme. Research output: Thesis › Thesis fully internal (DIV).University of Groningen. [link] Silvers, J. B. (2008). Art Therapy Workbook for Children and Adolescents with Autism. A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Arts in Art Therapy & Counseling. Ursuline College Yates. [Link]
Webster, A., Filer, A., Webster, V., & Lovell, C. (2004). Parental perspectives on early intensive intervention for children diagnosed with autistic spectrum disorder. Journal of Early Childhood Research, 2, 25. [Link]
Zablotsky, B., Black, LI.,& Blumberg, SJ. (2016). Estimated prevalence of children with diagnosed developmental disabilities in the United States,2016–2019. NCHS Data Brief, no 241. Hyattsville, MD: National Center for Health Statistics. [Link] | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 11,170 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,199 |
||