سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه شهید بهشتی

تاجیک, محمدرضا, رضازاده, خسرو. (1401). تحلیل قدرت موّلد فوکویی از منظر گفتمان (مطالعه موردی: تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران). , 13(4), 93-123. doi: 10.29252/piaj.2022.210002.0
محمدرضا تاجیک; خسرو رضازاده. "تحلیل قدرت موّلد فوکویی از منظر گفتمان (مطالعه موردی: تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران)". , 13, 4, 1401, 93-123. doi: 10.29252/piaj.2022.210002.0
تاجیک, محمدرضا, رضازاده, خسرو. (1401). 'تحلیل قدرت موّلد فوکویی از منظر گفتمان (مطالعه موردی: تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران)', , 13(4), pp. 93-123. doi: 10.29252/piaj.2022.210002.0
تاجیک, محمدرضا, رضازاده, خسرو. تحلیل قدرت موّلد فوکویی از منظر گفتمان (مطالعه موردی: تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران). , 1401; 13(4): 93-123. doi: 10.29252/piaj.2022.210002.0

تحلیل قدرت موّلد فوکویی از منظر گفتمان (مطالعه موردی: تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران)

رهیافت‌های سیاسی و بین ‌المللی
دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 70، شهریور 1401، صفحه 93-123    اصل مقاله (1.72 M)
نوع مقاله: علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.29252/piaj.2022.210002.0
نویسندگان
محمدرضا تاجیک1؛ خسرو رضازاده* 2
1عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی
2وزارت امور خارجه/دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
چکیده
فوکو قدرت را مساوی با کردار و عمل دانسته و در همین راستا تحلیلات قدرت را به‌جای نظریه قدرت قرار می‌دهد. قدرت زمانی می‌تواند تبدیل به کردار شود که بتواند دانش و گفتمان ایجاد نماید. در واقع بدون برقراری رژیم حقیقت یعنی گفتمان، قدرت نمی‌تواند به صورت کردار تبلور یابد. قدرت می‌تواند انقیاد، سلطه، استراتژی به‌هنجارسازی و یا قدرت مشرف بر حیات شود. قدرت، گفتمان را می‌سازد تا سوژه و ابژه خلق کند. این پژوهش در پی پاسخ­گویی به این پرسش اساسی است که سیاست­خارجی جمهوری اسلامی ایران چگونه توانسته است برای حصول به منافع ملی حداکثری، از دو امر اساسی قدرت و گفتمان در وجه مطلوب خود بهره‌برداری لازم را به عمل آورد؟ در مقام پاسخ فرضیه جستار بدین­صورت قرارمی‌یابد که: «سیاست­خارجی جمهوری اسلامی ایران، یک سیاست خارجی با رویکرد های زمانی متفاوت، بر اساس گفتمان اسلام سیاسی است. اِعمال این سیاست در عصر پست مدرن، نیازمند به قدرت و دانش و اجرای یک گفتمان غالب برای تاسیس یک رژیم حقیقت در نظام بین‌الملل است». سیاست­خارجی ج.اایران بر اساس موازین گفتمانی قابل صورت بندی و مفصل‌بندی است. برای تحلیل این مبانی از دو روش دیرینه‌شناسی و تبارشناسی در بافت خوانش گفتمانی میشل فوکو و با اتخاذ مفاهیم کاربردی بهره گرفته می­شود.
کلیدواژه‌ها
تحلیل گفتمان؛ دیرینه‌شناسی؛ تبارشناسی؛ قدرت مولد؛ سیاست‌خارجی ج.ا. ایران؛ میشل فوکو
عنوان مقاله [English]
Focauldian Productive Power from a Discursive View(Case Study: Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran)
نویسندگان [English]
Mohammadreza Tajik1؛ Khosrow Rezazadeh2
1Associate Professor at Shahid Beheshti University
2Ministry of Foreign Affairs/Science and Research Branch Islamic Azad University
چکیده [English]
This study is going to analyze the productive power of Foucault from a discursive viewpoint and investigate its role in the foreign policy of the Islamic Republic of Iran. In Foucault’s view, the productivity of power is the form of making establishment. Foucault equals power with act and practice; so, he places power analyses instead of power theory. Once power produces knowledge and discourse, it can be turned to practice. In fact, without establishing truth regime, that is discourse, power cannot be crystalized in practice. Power can become subjugation, domination, normalization or the Hegemone power of life. It makes discourse in order to create subject and object.  Implementing this policy in the postmodern era requires power, knowledge and exercising a Hegemone discourse for establishing a truth regime in the international system. This study is going to answer the question that how Iran’s foreign policy could efficiently use power and discourse in an optimal way to reach its maximal interests? The recognition of the power and knowledge relations in this era, discourse applying the genealogy and archeology elements and the understanding of Michel Foucault of discourse is what this writing is organized around.
کلیدواژه‌ها [English]
Discourse Analysis, Archeology-Geneology, Productive Power, Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran, Michel Focault
مراجع
  • ارغوانی پیرسلامی، فریبرز و مظفر حسنوند (1396)، برجام به مثابه توافق بین‌المللی: کاوشی در ماهیت و ضمانت اجرا، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال 12، شماره 4.
  • آقاگل­زاده، فردوس (1385)، تحلیل انتقادی گفتمان، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  • ازغندی، سیدعلی‌رضا (1386)، سیاست­خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: قومس.
  • برنز، اریک (1373)، میشل فوکو، ترجمه: بابک احمدی، تهران: نسل قلم.
  • تاجیک، محمدرضا (1377)، «وانموده، متن و تحلیل گفتمان»، فصلنامه سیاسی اجتماعی، شماره یک.
  • تاجیک، محمدرضا (1377)، گفتمان و تحلیل گفتمانی، فصلنامه سیاسی اجتماعی، شماره یک.
  • تاجیک، محمدرضا (1379)، جامعه امن در گفتمان خاتمی، تهران: نی.
  • تاجیک، محمدرضا (1378)، گفتمان و تحلیل گفتمانی، تهران: فرهنگ گفتمان.
  • حسنوند، مظفر (1392)، مدیریت بحران هسته‌ای ایران؛ راهکارها، نخستین همایش نظریه‌های روابط بین‌الملل و سیاست خارجی کشورهای خاورمیانه، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
  • حقیقت، صادق، (1391)، روش‌شناسی علوم سیاسی، تهران: دانشگاه مفید.
  • دریفوس، هیوبرت و پل رابینو (1392)، میشل فوکو فراسوی ساختگرایی و هرمنیوتیک، ترجمه حسین بشیریه، چاپ نهم، تهران: نی.
  • دهقانی­فیروزآبادی، سیدجلال (1393)، نظریه‌های همگرایی منطقه‌ای و رژیم‌های بین‌المللی، تهران، مخاطب.
  • دهقانی­فیروزآبادی، سیدجلال (1388)، سیاست­خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: سمت.
  • دهقانی­فیروزآبادی، سیدجلال (1393)، چرخه گفتمانی در سیاست­خارجی جمهوری اسلامی ایران از دولت بازرگان تا دولت روحانی، تهران: مخاطب.
  • رحیمی، زینب (1396)، سیاست­خارجی ج.اایران در خاورمیانه با تاکید بر دوران پسابرجام، پژوهش ملل، دوره سوم، شماره 25.
  • ضیمران، محمد (1382)، میشل فوکو: دانش و قدرت، تهران: هرمس.
  • عضدانلو، حمید (1394)، گفتمان و جامعه، تهران: نی.
  • فرکلاف، نورمن (1388)، «چارچوبی برای تحلیل گفتمان سیاسی در رسانه­ها»، ترجمه: علی­اصغر سلطانی و محمد ناصری­راد، علوم سیاسی، سال 12، شماره 47.
  • فوکو. میشل (1382)، گفته‌ها و نوشته‌ها در قدرت و حاکمیت در اندیشه غرب، ترجمه: عباس باقری، تهران: نشر نی.
  • فوکو، میشل (1381)، تاریخ جنون، ترجمه: فاطمه ولیانی، تهران: هرمس.
  • کاپلستون، فردریک (1384)، فلسفه معاصر، ترجمه: علی اصغر حلبی، تهران: زوار.
  • کچویان، حسین (1382)، فوکو و دیرینه‌شناسی دانش (روایت تاریخ علوم انسانی از نوزایی تا مابعد تجدد)، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  • لاکلاو، ارنستو (بهار 1377)، گفتمان، فصل­نامه گفتمان، شماره صفر.
  • مارش، دیوید و جری استوکر (1392)، روش و نظریه در علوم­سیاسی، ترجمه: امیرمحمد حاجی‌یوسفی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • مک‌دانل، دایان (1380)، مقدمه‌ای بر نظریه‌های گفتمان، ترجمه: حسینعلی نوذری، تهران: فرهنگ گفتمان.
  • میلز، سارا (1392)، گفتمان، ترجمه: فتاح محمدی، تهران: کاربر هزاره سوم.
  • نش، کیت (1392)، جامعه شناسی سیاسی معاصر جهانی شدن، سیاست و قدرت، ترجمه محمد تقی دلفروز با مقدمه دکتر حسین بشیریه، تهران: کویر.
  • نوروزی، نورمحمد (1382)، تحول گفتمان سیاسی و پویش الگوی رفتار سیاست خارجی در ایران، رساله، دانشگاه تهران. دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
  • ون­دایک، تئون (1389)، مطالعاتی در تحلیل گفتمان: از دستور متن تا گفتمان­کاوی انتقادی، چاپ سوم، ترجمه: گروه مترجمان، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه.
  • Abeysekara, Ananda (2008), The Politics of Postsecular Religion: Mourning Secular Futures, New York: Columbia University Press.
  • Carrette, Jeremy R (1999), Foucault and religion, London/ New York: Routlege.
  • Colebrook, Claire (1997), New Literary Histories: New Historicism and Contemporary Criticism, Manchester: Manchester University Press.
  • Durepos, Gabrielle A. T. and Albert J. Mills (2012), ANTiHistory: Theorizing the Past, History, and Historiography in Management and Organization Studies, Charlotte, NC: Information Age Publishing, INC.
  • Foucault, Michel (1972), The Archaeology of Knowledge, Translated by Alan Sheridan, London: Routledge.
  • Foucault, Michel (1995), Discipline and Punishment, Translated by Alan Sheridan, New York, Random House.
  • Giannachi, Gabriella (2016), Archive Everything: Mapping the Everyday, Massachusetts: The MIT Press.
  • Huffer, Lynne (2013), Are the Lips a Grave? A Queer Feminist on the Ethics of Sex, New York: Columbia University Press.
  • Jardine, Gail McNicol (2010), Foucault & Education, New York: Peter Lang.
  • Katzman, Kenneth & Kerr, K. Paul (2016), "Iran Nuclear Agreement", Congressional Research Service. CRS.
  • Loewenthal, Del and Robert Snell (2003), Post-modernism for Psychotherapists: A Critical Reader, Hove and New York: Brunner-Routledge.
  • Pinto, Henrique (2003), Foucault, Christianity and Interfaith Dialogue, New York: Routledge.
  • Poster, M. & Michel Foucault (1990), “Marxism & History”. Cambridge, Polity press.
  • Prado, C.G. (ed.) (2009), Foucault's Legacy, New York: Continuum International Publishing Group.
  • Sembou, Evangelia (2015), Hegel's Phenomenology and Foucault's Genealogy, New York: Routledge.
  • Sharpe, Alex (2010), Foucault's Monsters and the Challenge of Law, New York: Routledge.
  • Spanos, William V. (2009), The Legacy of Edward W. Said, Chicago: University of Illinois Press.
  • Visker, Rudi (1995), Michel Foucault: Genealogy as Critique, trans. by Chris Turner, London/ New York: Verso.
  • Wuthnow, Robert, James Davison Hunter, Albert J. Bergesen, Edith Kurzweil (2010), Cultural Analysis: The Work of Peter L. Berger, Mary Douglas, Michel Foucault, and Jurgen Habermas, Vol 5, New York: Routledge.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 5,889
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,197