سیستماتیک اثر فسیلهای نهشتههای فلیشی کرتاسه بالایی در جنوب گلباف، استان کرمان | ||
| پژوهشهای دانش زمین | ||
| مقاله 6، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 54، 1402، صفحه 90-107 اصل مقاله (1.01 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.48308/esrj.2023.103058 | ||
| نویسندگان | ||
| سعیده شاکری* ؛ احمد لطف آباد عرب؛ محمدرضا وزیری | ||
| بخش زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه: نهشته های کرتاسه منطقه گلباف بخشی از زون راین-گوک-خانا خاتون در کمربند چینهشناسی- ساختاری رفسنجان است (دیمیترییویک و جوکوویچ، 1973). در این کمربند، نهشتههای کرتاسه به رخسارههای کم عمق تا عمیق تقسیم میشوند و کاملترین نهشتههای کرتاسه را میتوان در ناحیه راین-گوک-خان خاتون یافت (Dimitrijevic, 1973). سن این رسوبات کرتاسه بالایی (کنیاسی-سانتونی) است. این رسوبات حاوی نهشتههای آواری است که به تدریج و با شیب یکسان در کرتاسه زیرین و نئوژن قرار دارند. این بخش دارای توالی سنگشناسی از سیلت ستونی، ماسه سنگ سیلتی و شیل است که حاوی فسیلها و گونههایی است که در لایههای واریزه این بخش شناسایی شدهاند. در این مقاله سعی شده است بهطور سیستماتیک فسیلهای موجود شناسایی و الگوهای رفتاری آنها مورد بحث و بررسی قرار گیرد. مواد و روشها: در عملیات صحرایی پس از شناسایی برش مورد نظر و تعیین مرزها و همچنین ابتدا و انتهای برش مورد نظر، ضخامت هر لایه اندازهگیری و مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات مورد نیاز یادداشت شد و در صورت انجام نمونهبرداری، فسیل از رسوبات برداشت شد. در آزمایشگاه پس از عکسبرداری از هر نمونه، ویژگیهای هر فسیل از قبیل شکل، اندازه، ابعاد و نوع نگهداری در رابطه با سطح لایهبندی، تزئینات و اجزای مختلف شناسایی شد. سپس فسیلهای ردیابی براساس وضعیت رفتاری طبقهبندی شدند و در نهایت سیستماتیک فسیلی بهطور کامل نوشته شد. نتایج و بحث: فسیلهای ردیابی سازههای بیولوژیکی در محیطهای رسوبی هستند که توسط ارگانیسمها در رسوبات نرم تا سخت تشکیل میشوند. توربیدیتها عموماً به صورت نهشتههای فلیش یافت میشوند و به عنوان رخسارههای سنگی عمیق حوضهای در نظر گرفته میشوند. از آنجایی که فسیلهای ردیابی در منطقه گلباف گسترده و فراوان است، بنابراین برای دستیابی به محیطهای رسوبی کدورت، براساس داده‌های باستان‌شناسی، ترکیب داده‌های باستان‌شناسی با داده‌های رسوبشناسی و عناصر ساختاری ضروری است. رخسارههای سنگی توالی مورد مطالعه شامل رخسارههای سیلتستون، ماسه سنگ سیلتی و شیلی میباشد. در این بسترها میزان رسوب گذاری کم تا زیاد است. با توجه به داده‌های باستان‌شناسی، تنوع و فراوانی فسیلها در توالی رسوبی مورد مطالعه، بر روی سطح لایههای ماسه‌سنگ و سیلت‌سنگ سیلتی، میتوان نتیجه گرفت که بیشتر فسیلها به شکل قالب در سطح زیرین خود هستند. فعالیت جانوران بر روی سطح بالایی متمرکز شده و پس از رسوب توسط رسوبات ماسه سنگی و سیلت استون قالبگیری شده است. بنابراین بیشتر فسیلها در قسمتهای میانی پس از وقوع جریانهای متلاطم و در محیطی نسبتا آرام تشکیل شدهاند. نتیجه گیری: نهشته های فلیش کرتاسه بالایی در ناحیه گلباف ضخامت مناسبی دارند و ایکنوفسیل های این بخش از تنوع و فراوانی بسیار بالایی برخوردار هستند. مطالعات قومشناسی و رسوبشناسی بر روی رسوبات منطقه مورد مطالعه بیانگر شرایط آرام در بستر حوضه است. با توجه به نوع، فراوانی و پراکندگی فسیلها در توالی مورد مطالعه، میتوان نتیجه گرفت که ضخامتی از توالی Set bar در جنوب گلباف در شرایط مناسبی برای ایجاد فسیل است. عداد 68 ایکنوگونه متعلق به 30 ایکنوجنس مورد مطالعه و شناسایی قرار گرفته که با توجه به فراوانی اثرفسیلها در برش مورد، به مطالعه اثر جنسهایPlanolites isp., Paleophycus isp., Ophiomorpha rudis, Thalassinoides suevicus, Helminthopsis isp., Helminthorhaphe felxcous, Cochlichnus isp., Cosmorhaphe isp., Zoophycos isp. و Paleodictyon strozzii میپردازیم. براساس تنوع اثرجنسهای شناسایی شده، سن نهشتههای فلیشی در برش گلباف کنیاسین - سانتونین پیشنهاد میشود. این اثرفسیلها بیشتر شامل آثار خزشی – تغذیهای یا تغذیهای میباشند. تنوع و فراوانی اثرفسیلها در برش مورد مطالعه، نشان دهنده شرایط محیطی و اکولوژی مناسب در زمان تهنشست رسوبات میباشد. این اثرفسیلها در یک محیط دریایی کمعمق تا توربیدایتی یافت میشوند که از حفظ شدگی و تنوع خوبی برخوردار بوده و بیشترین فراوانی آنها در بخش میانی این برش دیده میشود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اثرفسیل؛ توربیدایت؛ فلیش؛ کرتاسه؛ کرمان؛ گلباف | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Systematic of Upper Cretaceous Flysch deposits ichnofossils in south of Golbaf, Kerman province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| saeideh shakery؛ Ahmad Lotf abad arab؛ Mohammad reza Vaziri | ||
| Department of Geology, Faculty of Sciences, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction: The Cretaceous deposits of Golbaf region are part of the Rhine-Guk-Khana Khatun zone in the stratigraphic-structural belt of Rafsanjan (Dimitrijevic and Djokovic, 1973). In this belt, Cretaceous deposits are divided into shallow to deep facies, and the most complete Cretaceous deposits can be found in the Rhine-Guk-Khan Khatun area (Dimitrijevic, 1973). The age of these sediments is Upper Cretaceous (Coniacian-Santonian). These sediments contain clastic deposits that are gradually and with the same slope on the Lower Cretaceous This section has a lithological sequence of columnar silt, silty sandstone, and shale, which contain fossils and species that have been identified in the debris layers of this section. In this article, an attempt was made to systematically identify the existing fossils and discuss and examine their behavioral patterns. Materials and methods: In the field operation, after identifying the intended cut and determining the boundaries as well as the beginning and end of the desired cut, the thickness of each layer was measured and examined. The required information was noted down, and if sampling was done, fossils were taken from the sediments. In the laboratory, after photographing each sample, the characteristics of each fossil, such as shape, size, dimensions and type of preservation in relation to the level of layering, decorations and various components, were identified. Then the trace fossils were classified based on the behavioral status and finally the fossil systematics was written completely. Results and discussion: Trace fossils are biological constructions in sedimentary environments that are formed by organisms in soft to hard sediments. Turbidites are generally found as flysch deposits and are considered as deep basin rock facies. Since the trace fossils in Golbaf region are widespread and abundant, therefore, in order to achieve turbidite sedimentary environments, based on the data of Archeology It is necessary to combine the archeology data with sedimentological data and structural elements. The rock facies of the studied sequence include The facies are siltstone, silty sandstone, and Chile. In these beds, the amount of sedimentation is low to high. According to the archeological data, diversity and abundance of fossils in the studied sedimentary sequence, on the surface of silty sandstone and siltstone layers, it can be concluded that most of the fossils are in the form of molds on their lower surface, in other words, the activity of animals has an effect on They are concentrated on the upper surface and have been molded by silty sandstone and siltstone sediments after deposition. Therefore, most of the fossils were formed in the middle parts after the occurrence of turbulent currents and in a relatively calm environment. Conclusion: Upper Cretaceous flysch deposits in Golbaf area have a good thickness and ichnofossils in this section have a very high diversity and abundance. Ethnological and sedimentology studies on the sediments of the studied area indicate calm conditions in the bed of the basin. According to the type, frequency and spread of fossils in the studied sequence, it can be concluded that a thickness of the Set bar sequence in the south of Golbaf is in suitable conditions for creating fossils. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Trace fossil, Flysch, Turbidite, Cretaceous, Golbaf, Kerman | ||
| مراجع | ||
|
منابع (References)
-Aghanbati, S.A., 2018. Geology of Iran, Organization of Geology and Mineral Exploration of the country, 586 p (in Persian). -Bakhtiari, S., 1388. Road Atlas of Iran, Scale 1.100000, Tehran institute of Geography and Cartography, Gitashanasi, p. 1-288 (in Persian). -Bromley, R.G., 1996. Trace Fossils. Biology, Taphonomy and Applications, Second Edition. Chapman & Hall, London, 361 p. -Catuneanu, O., 2006, Principles of Sequence Stratigraphy, Department of Earth and university of Alberta, Edmonton, Alberta, Canada, 375 p. -Demírcan, H. and Uchman, A., 2017. Short distance variability of trace fossils in submarine slope and proximal basin plain deposits: a case study from the Ceylon Formation (upper Eocene), Gelibolu Peninsula, NW Turkey, 275 p. -Dimitrijevic, M.D., 1973. Geology of Kerman region. Institute for Geological and mining exploration and investigation of nuclear and Oder mineral raw materials, Report no, 335 p. -Dimitrijevic, M.D. and Djokovic, I., 1973. Geological map of Kerman region, 1: 500,000, Geol. Survey of Iran. -Fürsich, F.T., Wilmsen, M., and Seyed-Emami, K., 2006. Ichnology of Lower Jurassic beach deposits in the Shemshak Formation at Shahmirzad, southeastern Alborz Mountains, Iran. Facies, v. 52, p. 599-610. -Hasiotis, S.T., 2002. Continental Trace Fossil short course Number 51, SEPM, Tulsa, 134 p. -Heer, O., 1877. Flora Fossils Helvetia. Vorweltliche Flora der Schweiz. J. Wurster and Comp., Zurich, 182 p. -Khosrotharani, Kh., 1367. General information about Iranian stratigraphy, Tehran University Press, 342 p (in Persian). -Kim, J.Y., Kim, K.S. and Pickerel., R.K., 2003. Cretaceous nonmarine trace fossils from the Husbanding and Jinju Formations of the Nemaha area, Kyongsangnamdo, Southeast Korea. Ichnosp, v. 9, p. 41-60. -Książkiewicz, M., 1977. Trace fossils in the flysch of the Polish Carpathians, Paleontological Planica, p. 1-200. -Malpas, J.A., Gawthorpe, R.L., Pollard, J.E. and Sharp, I.R., 2005. Ichnofabrics analysis of the shallow marine Nuchal Formation (Miocene), Suez Rift, Egypt: implications for epositional processes and sequence stratigraphic evolution: Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, v. 215, p. 239-264. -Massalango, A., 1855. Zoophycos, novum genus Planform Foss ilium, Type’s Antonelliana’s. Veronese, p. 45-52. -Menghini, G.G., 1850. In: Savi, P. & Menghini, G.G., Osservazioni stratigrafische e paleontologist concernanti la geological Della Toscana e die peas limitrofi. Appendix in: Murchison, R.I., Memorial Sula structure geological delle Alpo degli Apennine e die Carpazi. Stem aria granulate, Firenze, p. 246-528. -Miller, W., 2007. Trace Fossils: Concepts, Problems, Prospects. Elsevier, 611 p. -Miller, W., 2012. On the doctrine of ichnotaxonomic conservatism: the differences between ichnotaxa and biotaxa. Neues Jahrb. Geol. Palaeontol. Abh., v. 265, p. 295-304. -My row, P.M., 1995. Thalassinoides and the enigma of early Paleozoic open framework burrow systems, Palaios. -Moghadam, H.V. and Paul, C.R.C., 2000. Trace fossils of the Jurassic, Blue Lia’s, Lyme Regis, southern England, Ichnosp, p. 283-306. -Monaco, P. and Checconi, A., 2008. Stratinomic indications by trace fossils in Eocene to Miocene turbidites and hemipelagites of the Northern Apennines (Italy), v. 83, p. 133-163. -Nicholson, H.A., 1873. Contributions to the study of the errant annelids of the older Paleozoic rocks. Royal Society London Proc., v. 21, p. 288-290. -Nielsen, J.K., Gormus, M., Uysal, K. and Kanbur, S., 2010. First records of trace fossils from the Lake District, southwestern Turkey. Bulletin of Geosciences, v. 85(4), p. 691-708. -Nielsen, J.K. and Gormus, M., 2004. Ichnotaxonomy and ethology of borings in shallow-marine benthic foraminifers from the Maastrichtian and Eocene of Northwestern and Southwestern Turkey. Rivista Italian di Paleontology E Stratigraphy, v. 110, p. 493-501. -Pak, R. and Pemberton, S.G., 2003. Ichnology of the Yeoman Formation of southern Saskatchewan preliminary report; in Summary of Investigations 2003, v. 1, skatchewan Geological Survey, Sask. Industry Resources, Misc. Rep, 16 p. -Pemberton, S.G. and Frey, R.W., 1982. Trace fossil nomenclature and the Planolites-Paleophycus dilemma: Journal of Paleontology, 881 p. -Pickering, K.T., Hiscott, R.N. and Hein, F.J., 1989. Deep-Marine Environment: Clastic Sedimentation and Tectonics. Unwin Hyman Ltd, 416 p. -Rodríguez-Tovar, F.J., Uchman, A., Pyros, A., Orue-Etxebarria, X., Apollonia, E. and Molina, E., 2010. Sea-level dynamics and palaeoecological factors affecting trace fossil distribution in Eocene turbidites deposits (Gorrondatxe section, N Spain). Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, p. 50-65. -Ruttner, A. and Stocklin, Y., 1967. Geological map of Iran, 1:100000 Series, sheet, Geological survey of Iran. -Seilacher, A., 1964. Biogenic Sedimentary Structures, J. Imbrue., and N. D., Newell, Approaches to Paleoecology, John Wiley and Sons, Inc, 316 p.
-Seilacher, A., 2007. Trace Fossil Analysis. Springer, Tubingen, Germany, 226 p. -Seilacher, A., 1977. Pattern analysis of Paleodictyon and related trace fossils. In: Crimes, T. P. and Harper, J. C., Trace Fossils 2. Geological Journal, Special Issue, 334 p. -Stachacz, M., 2016. Ichnology of the Cambrian ocieseki sandstone, formation (Holy Cross Mountains, Poland), v. 86, p. 291-328. -Sabzehei, M., Navazi, M., Azizan, H., Shahraki, A. and Seifouri, S., 1999. Geological map of Iran, 1: 100,000 Series, Kerman sheet 7450, Geological survey of Iran. -Stocklin, J., 1968. Structural history and tectonic of Iran: A review. Bulletin of American Association of Petroleum Geologist, Chicago, 1258 p. -Uchman, A., 1998. Taxonomy and ethology of flysch trace fossils: a revision of the Marian Książkiewicz collection and studies of complementary material. Annals Societies Geologorun Polonies, 218 p. -Uchman, A., 2001. Eocene flysch trace fossils from the Hecho Group of the Pyrenees, orthern Spain: Berengaria, v. 28, p. 3-41. -Uchman, A., 2007. Deep-sea trace fossils from the mixed carbonate-siliciclastic flysch of the Monte Anatole Formation (Late Campanian-Maastrichtian), North Apennines, Italy, p. 980-1004. -Uchman, A., 2009. The Ophiomorpha rudis ichnosubfacies of the Nereites ichnofacies: Characteristics and constraints, Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, p. 107-119. -Valeh, N., 1973. Geological map of Iran, 1: 100,000 Series, sheet 7549-Khaneh khaton, Geological survey of Iran. -Wetzel, A. and Bromley, R.G., 1996. A re-evaluation of ichnogenus Helminthopsis Heer 1877, new look at the type material. Paleontology, v. 39, p. 1-19.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8,268 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,721 |
||