بررسی و نقد آراء آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم پیرامون پلورالیزم دینی | ||
| آینه معرفت | ||
| دوره 22، شماره 3 - شماره پیاپی 72، بهمن 1401، صفحه 95-118 اصل مقاله (919.78 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.52547/jipt.2023.227979.1298 | ||
| نویسنده | ||
| میثم کهن ترابی* | ||
| عضو هیئت علمی دانشگاه بزرگمهر قائنات (نویسندة مسئول) | ||
| چکیده | ||
| نظریة پلورالیزم دینی از جمله نظریه‌های متأخر به‌شمار می‌رود که با اهدافی متفاوت توسط پیروان آن، طرح و دنبال می‌‌شود. این نظریه که مورد گفتگو و گاه مناقشه فراوان بوده، در تفسیر تسنیم نیز مفصلاً طرح و نقد شده است. تسلط نویسنده به این نظریه و ارائة بحثی فراگیر که جنبه‌های مختلف این نظریه را مورد واکاوی قرار می‌‌دهد و بهره‌گیری از استدلال‌های عقلی و نقلی، از محسنات بحث مطرح شده در این تفسیر است. فقدان پاسخی روشن به مقولة رستگاری که از مهم‌ترین پرسش‌های پلورالیزم دینی است، طرح برخی مطالب درون دینی که در پاسخ به اندیشة پورالیستی غیرقابل اتکاء به نظر می‌رسد و همچنین در نظر نگرفتن برخی آیات قرآن که به نوعی مؤید پلورالیزم دینی هستند، از مهم‌ترین نقدهای وارد به مباحث مطرح شده در این تفسیر است. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای به نقد پلورالیزم دینی در تفسیر تسنیم پرداخته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پلورالیزم دینی؛ تفسیر تسنیم؛ جوادی آملی؛ حقانیت؛ رستگاری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Survey and Critique of Ayatollah Javadi Amoli’s Views in Tasnim Commentary Regarding Religious Pluralism | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Meysam Kohantorabi | ||
| Member of the faculty of Bozormehr Qaenat University (corresponding author) | ||
| چکیده [English] | ||
| The theory of religious pluralism is one of the latest theories that has been developed and pursued by its followers with different goals. In Tasnim commentary, this theory, which has created a lot of controversies, has been introduced in detail and criticized. The author's mastery of this theory and his presentation of a comprehensive discussion that explores various aspects of this theory and the use of rational and narrative arguments are some of the advantages of the discussion. Lack of a transparent answer to the question of salvation, which is one of the most important questions of religious pluralism, the presentation of some intra-religious topics which seem not to be dependable in response to pluralist thought, and the presentation of some Qur'anic citations to confirm the denial of pluralism without taking into consideration some other related verses are criticisms levelled against the issues discussed in this commentary. The present paper, relying on a descriptive-analytical method using library sources, critiques religious pluralism in Tasnim commentary. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Religious pluralism, Tasnim commentary, Javadi Amoli, Legitimacy, Salvation | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
ابوحیان اندلسی، محمدبن یوسف، البحر المحیط فی التفسیر، محقق: محمد صدقی جمیل، بیروت، دارالفکر،۱۴۲۰ق.
اسماعیلزاده، ایلقار، «بررسی پلورالیسم نجات از دیدگاه قرآن»، مجلة بینات، شمارة69، بهار 1390.
پهلوان، منصور و قندی، مهدی، «شمولگرایی تعلیقی در نجات: بررسی جایگاه اعتقاد به امامت در رستگاری»، فصلنامة امامتپژوهی، شمارة 23، بهار و تابستان 97.
جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، چ3، قم، مرکز نشر اسراء، ۱۳۹۵.
الخشن، حسین احمد، هل الجنـة للمسلمین وحدهم؟ قرائـة فی مفهوم الخلاص‌الأخروی، بیروت، مرکز الإسلامی الثقافی، ۱۴۳۲ق.
خمینی، سیدروح‌الله، المکاسب‌المحرمه، قم، اسماعیلیان، ۱۴۱۰ق.
زمـخشری، محمود بـن عمـر، الکشاف، تصحیح: مصطفی حسین، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۰۷ق.
سلیم بن قیس هلالی، کتاب سلیم بن قیس، تحقیق: محمد انصاری زنجانی خوئینی، قم، نشر الهادی، 1405ق.
شبر، عبدالله، حق الیقین فی معرفه اصول الدین، نجف، الطبعه الحیدریه، 1375ق.
صدوق، محمدبن علی بن بابویه، الخصال، تحقیق: علی اکبر غفاری، قم، جامعة مدرسین، 1362.
صدوق، محمدبن علی بن بابویه، معانی الأخبار، تحقیق: علی اکبر غفاری، قم، جامعة مدرسین، 1403ق.
طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تصحیح: هاشم رسولی، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲.
طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
عزیزان، مهدی، «پلورالیسم نجات در‌اندیشه اسلامی»، مجلة معرفت، شمارة 121، 1386.
عیاشی، محمدبن مسعود، تفسیر عیاشی، تحقیق:هاشم رسولی محلاتی، مکتبه العلمیه الإسلامیه، تهران، 1380ق.
غزالی، ابوحامد، فیصل التفرقه بین الإسلام و الزندقه، بیروت، دارالبیروتی، 2005.
فتحعلی، محمود و مسلم زمانی، «پلورالیسم در نجات و رستگاری از منظر آیات قرآن و روایات معصومین»، فصلنامة تحقیقات کلامی، شمارة 18، 1396.
کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق: علی اکبر غفاری، دارالکتب الإسلامیه، تهران، 1407ق.
لگنهاوزن، محمد، اسلام و کثرت گرایی دینی، ترجمة نرجس جواندل، چ2، قم، مؤسسة فرهنگی طه، ۱۳۸۴.
مطهری، مرتضی، نبرد حق و باطل، تهران، صدرا، 1398.
مطهری، مرتضی، عدل الهی، تهران، صدرا، 1381.
Alston, William P, “Perceiving God”, Ithaca: Cornell University press, 1991. Barnes, Michael, “Religious pluralism”, in John R. Hinnells (Ed.) The Routledge Companion to the Study of Religion, London and New York: Routledge, 2005. Bielfeldt, Dennis, “Pluralism”, in J. Wentzel Vrede van Huyssteen (Ed.) Encyclopedia of Science and Religion, New York: Thomson Gale, 2003. D’Costa, “Christianity and World Religions: Disputed Questions in the Theology of Religions”, UK: Blackwell Publishing, 2009. Hick, John, “Problems of Religious Pluralism”, New York: Martin’s press, 1985. Legenhausen, Muhammad, “A Muslim ’s Non-Reductive Religious Pluralism”, in Roger Boase (Ed.) Islam and Global Dialogue: Religious Pluralism and the Pursuit of Peace, England: Ashgate Publishing, 2005. Sharpe, Eric J, “Comparative Religion, A History”, 2nd ed, Lal shall: Open Court, 1986. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,140 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,317 |
||