جستاری بر مفهوم عدالت اداری | ||
| فصلنامه تحقیقات حقوقی | ||
| مقاله 12، دوره 22، شماره 88، اسفند 1398، صفحه 289-314 اصل مقاله (366.86 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.29252/lawresearch.22.88.289 | ||
| نویسنده | ||
| بابک باصری* | ||
| عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده تعیّن مفهوم عدالت اداری مستقل از ذهن ادراک کنندگان رخ نمی‌دهد، فلذا این عینیت محصول شناختی است که موضوع شناسا (ابژه) در همراهی با فاعل شناسا (سوبژه) آن را ممکن می‌سازد و در بافتی قراردادگرا مورد مطالعه قرار می‌گیرد. بررسی نظریه‌ای پیرامون عدالت اداری در بافتی قراردادگرا، مطابق روش‌شناسی نهادگرا-مانند نظریه عدالت جان راولز- مستلزم بررسی سه مؤلفه مصلحت عمومی، حق و نیاز به عنوان ابعاد عدالت اداری در نظام حقوق اداری است. مصلحت عمومی مفهومی دو وجهی است؛ وجه نخست آن ناظر بر اعمال و تصمیمات نوعی دولت و مراجع عمومی است که غالباً از طریق مقررات‌گذاری و وضع آئین‌نامه صورت می‌پذیرد؛ وجه دوم، نظارت قضایی بر این‌گونه اعمال است. در واقع نظارت دادگاه‌های اداری بر مصلحت دولت است.از این‌رو، جدال میان منافع فردی و مصلحت عمومی در این بعدِ عدالت اداری برجسته‌تر است. مفهوم عدالت اداری در باب حق نیز در دو وجه ماهوی و شکلی تعیّن می-یابد. آئین‌های اداری و دادرسی، ابزارهایی جهت تضمین حق محسوب می‌شوند که ناظر بر وجه شکلی حق هستند. اخذ تصمیمات موردی و همچنین رسیدگی به تظلمات مردم نسبت به اقدامات و تصمیمات مراجع و مقامات عمومی از صُوَر ماهوی حق هستند. سومین بعد عدالت اداری نیاز است که در اندام حق–ادعا و انتظارات مشروع در نظام حقوقی ظاهر می‌شود و همواره بُعدی توسعه‌ای دریک نظام حقوقی موضوعه دارد و متضمن محتوای حداقلی حق‌های طبیعی است. واژگان کلیدی: عدالت اداری، مصلحت عمومی، حق، نیاز، قراردادگرایی | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عدالت اداری؛ مصلحت عمومی؛ حق؛ نیاز؛ قراردادگرایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An inquiry about the concept of administrative justice | ||
| نویسندگان [English] | ||
| babak baseri | ||
| چکیده [English] | ||
| Abstract Objection of the administrative justice conception does not occur independently of the minds of percepts; therefore, this is the objectivity of a cognitive product which enables the object of the identifier to be in conjunction with its subject and is studied in the contractual context. A review of the administrative justice theory in the contractual context, based on institutionalized methodology, is similar to John Rawls, theory of justice, requires the consideration of three components of public interest, right and need as the aspects of administrative justice in the administrative law system. The public interest is a two-dimensional concept; the first aspect concerns the actions and decisions of a kind of government and public authority which often made through the regulation and statute of law. The second one is judicial review on such acts which are the supervisions of administrative courts on the interest of government and individual benefits. Therefore, the conflict between individual benefits and public interests in this aspect of administrative justice is more prominent. The concept of administrative justice on the right is determined in formal and substance dimensions. Administrative procedure and procedural code are the means of guaranteeing the right to respect the formal right. Obtaining case decisions, as well as investigating public’s claims to the actions and decisions of the authorities, are fundamentally the types of formal right. The third dimension of administrative justice is needed that appears in the right-claim and legitimate expectations in the legal system. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| administrative justice, public interest, right, need, contractualism | ||
| مراجع | ||
|
کتب فارسی 1- احمدوند، یاسر، عدالت اداری در حقوق ایران، تهران: انتشارات جاودانه،1390 2- کانت، ایمانوئل، نقد عقل محض، ترجمه بهروزی نظری، ویرایش اول، تهران: انتشارات ققنوس، 1394 3- فوکو، میشل، تولد زیست سیاست، ترجمه رضا نجفزاده، نشر نی، چاپ سوم، 1392. 4- فلسفی، هدایتالله، صلح جاویدان و حکومت قانون، تهران: فرهنگ نشر نو، چاپ اول، 1390. مقالات فارسی 5- زارعی، محمد حسین و بهنیا، مسیح، تأملیبرامکان اعمالاصلانتظارمشروع دردیوانعدالتاداری، فصلنامه راهبرد، سال بیستم، شماره61، زمستان، 1390 6- یاوری، اسدالله، حق برخورداری از دادرسی منصفانه و آییندادرسی نوین، نشریه حقوق اساسی، شماره 2، تابستان،1383
Books
7- Lacewing, Michael, Philosophy for A2:unit 3, First Ed, New York, Routledge, 2010
8- Hofeld W. Fundamental legal conceptions as applied in judicial reasoning, Yale University Press, 1964.
9- Schmitt, Carl, The concept of the political, 4ed, university of Chicago press, 2013.
Articles
10- Dworkin, Ronald, “Justice for hedgehogs”, Boston University, law review, 2010, VOL 90.
11- Carroll, Alex, “Constitutional and administrative law”, Longman, 2007.
12- C. W. Cassinelli, “Some Reflections on the Concept of the Public Interest Author(s)”, Chicago journal: Vol. 69, No. 1 (Oct., 1958)
13- Rawls, john, "Justice as Fairness: Political not Metaphysical", Philosophy and Public Affairs, Vol. 14, No. 3.
14- Creyke, Robin & John McMillan, “Administrative justice Australia: the core and fringe, Australian institution of administrative law”, Canberra, AIAL, 2002.
15- Waldron, Jeremy, "Public Reason and ‘Justification’ in the Courtroom," 1 J.L. Phil. & Culture 107, 2007.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,596 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,438 |
||