هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه باورها و اسنادهای رابطه‌ای با شادکامی زناشویی بود. روش: روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل زن‌ها و مردهای متأهل شهر تهران در سال 1395 بود که کم‌تر از 5 سال از زندگی زناشویی آن می‌گذشت. بر اساس جدول کرجسی-مورگان 1970، تعداد نمونه 384 نفر برآورد شد و به روش نمونه‌گیری در دسترس از مکان‌هایی چون دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران، فرهنگ‌سرای خانواده، بوستان گفتگو، بوستان نهج‌البلاغه و پارک بعثت انتخاب شد. ابزار پژوهش مقیاس شادکامی زناشویی آزرین، ناستر و جونز (1973)، سیاهه باورهای رابطه‌ای ایدلسون و اپشتاین (1982) و پرسشنامه اسناد رابطه‌ای فینچام و برادبری (1992) بود. پس از کنار گذاشتن 69 پرسشنامه مخدوش، داده‌های 315 نفر به‌روش رگرسیون گام به گام تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج حاکی از رابطه منفی بین باورها و اسنادهای رابطه‌ای با شادکامی زناشویی بود. از میان خرده‌مقیاس‌های باورهای رابطه‌ای، خرده‌مقیاس "مخرب بودن مخالفت" سهم بیشتری در پیش‌بینی شادکامی زناشویی داشت (42/0=β، 01/0=(P و از میان خرده‌مقیاس‌های اسنادهای رابطه‌ای، خرده‌مقیاس "جایگاه" پیش‌بینی‌کننده قوی‌تری برای شادکامی زناشویی بود (41/0=β، 01/0=(P. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این پژوهش میتوان گفت هرقدر باورهای رابطه‌ای زوجین منطقی‌تر و اسنادهای رابطه‌ای آنها خوش‌بینانه‌تر باشد، شادکامی زناشویی بیشتری را تجربه خواهند کرد. از سوی دیگر از آنجا که شادکامی نقش مهمی را در پایداری زندگی زناشویی ایفا میکند؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود رواندرمانگران و مشاوران با آموزش و اصلاح باورها و اسنادهای رابطه‌ای زوجها، شادکامی آنها را در زندگی زناشویی افزایش دهند.
The relationship between relational beliefs, relational attributes and marital happiness
نویسندگان [English]
Leila Emami Kalesar1؛ Mohsen Rasouli2
1Islamic Azad University
2Assistant professor of Counseling , Kharazmi Univwrsity,Tehran
چکیده [English]
Aim: The aim of the present study was to investigate the relationship between relational beliefs and attributions and marital happiness. Method: The research design was correlational, and the statistical population consisted of married couples residing in the City of Tehran whose were married for less than five years. Based on the Krejsee-Morgan’s 1970 Table, and convenient sampling, an estimated sample of 384 individuals were selected from a variety of sources including universities, cultural centers and parks in Tehran. The Marital Happiness Scale Azrin, Naster & Jones (1973), the Relational Beliefs Inventory Idelson & Epstein (1982), and the Relational Attribution Measure Fincham & Bradbury (1992) were used to gather data. The gathered data from 315 participants was analyzed using stepwise regression. Data from 69 individuals was omitted due to incomplete questionnaires. Results: Results showed a negative relationship between relational beliefs and attributions, and marital happiness. Among the relational beliefs subscales, "disagreement is destructive" claimed a greater portion in predicting marital happiness (β= 0.42, P= 0.01), and amid the relational attribution subscales, the "locus of causality" was the strongest predictor of marital happiness (β= 0.41, P= 0.01). Conclusion: Findings showed that the more logical the couples’ relationship beliefs and the more optimistic their attributions, the more the experience of marital happiness. On the other hand, since happiness plays an important role in the stability of marital life, modification and training of relational beliefs and attributes of couples by therapists and counselors is recommended in order to increase their marital happiness.
ابهر زنجانی، فرناز.، خواجه‌میرزا، وحیده.، سیدی، محبوبه.، شهابی‌زاده، فاطمه.، دستجردی، رضا.، و بحرینیان، عبدالمجید. (1393). بررسی باورهای ارتباطی و دل‌زدگی زناشویی در زوجین بارور و نابارور. اصول بهداشت روانی، 17(2 پیاپی 32): 86-81.
آتش‌پور، سید حمید.، آقایی، اصغر.، علامه، سید فرید.، و مشتاقی، مرضیه. (1393). باورهای رابطه‌ای مردها. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 15(1پیاپی 55): 42-32.
اشتروبه، ولفانگ.، و هیوستون، مایلز. (1383) مقدمه‌ای بر روان‌شناسی اجتماعی از منظر اروپاییان. جلد اول. ترجمه جواد اژه‌ای. تهران: سمپاد. (تاریخ انتشار اثر به‌زبان اصلی، 2001).
برنشتاین، فیلیپ. اچ.، و برنشتاین، مارسی. تی. (1389). زناشویی درمانی از دیدگاه رفتاری-ارتباطی. ترجمه سید حسن عابدینی نائینی و غلام‌رضا منشئی. چاپ سوم. تهران، انتشارات رشد. (تاریخ انتشار اثر به‌زبان اصلی، 2001).
پاشنگ، بتول.، سلیمی‌نیا، نرگس.، مهرانی، محمدرضا.، و سوداگر، شیدا. (1393). اثربخشی درمانی به‌شیوه عقلانی-عاطفی در کاهش باورهای غیرمنطقی زوج‌های متقاضی طلاق. روان‌شناسی کاربردی، 8(3 پیاپی 31): 56-43.
پروچسکا، جیمز.، و نورکراس، جان. سی. (1387). نظام‌های روان‌درمانی. ترجمه یحیی سیدمحمدی. چاپ اول، تهران، نشر روان. (تاریخ انتشار اثر به‌زبان اصلی، 2007).
سازمان ثبت احوال کشور. (1395). آمار طلاق در ایران. در دسترس در پایگاه اینترنتی زیر: www.sabteahval.ir
خازنی، صبا. (1394). اثربخشی آموزش مهارت‌های زناشویی بر اساس مدل گاتمن بر سازگاری زناشویی و باورهای ارتباطی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. رشته مشاوره خانواده. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه شهید بهشتی.
خدایاری، لیلا. (1387). پیش‌بینی شادکامی توسط سبک اسنادی در زوجین دانشجو. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. رشته مشاوره توانبخشی. دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
دانش، عصمت. (1389). مقایسه سطح شادکامی و سلامت جسمی و روانی دانشجویان دختر و پسر متأهل و مجرد دانشگاه. روان‌شناسی کاربردی، 4(4 پیاپی 16): 71-56.
شهرستانی، ملیحه.، دوست‌کام، محسن.، رهباردار، حمید.، و مشهدی، علی (1391). پیش‌بینی رضایت‌مندی زناشویی از روی متغیرهای باورهای رابطه‌ای و صمیمیت زناشویی در زن‌ها متقاضی طلاق و عادی شهر مشهد. پژوهش زن و فرهنگ، 5(3 پیاپی 17): 14-9.
شیخ‌الاسلامی، راضیه.، نجاتی، عصمت.، و احمدی، ساره. (1390). پیش‌بینی مؤلفه‌های شادکامی زن‌ها متأهل از طریق عزت‌نفس و روابط زناشویی. زن در فرهنگ و هنر، 1(3 پیاپی 3): 39-54.
صادقی، منصوره‌السادات.، پوراعتماد، حمیدرضا.، و مظاهری، محمدعلی (1388). نقش ازدواج در سلامت عمومی زوج‌های جوان: مطالعه طولی. روان‌شناسی کاربردی، 3(2 پیاپی 10): 24-7.
صیدی، محمدسجاد.، نظری، علی‌محمد.، و ابراهیمی، محمد. (1394). نقش باورهای رابطه‌ای و معنوی در خرسندی زناشویی؛ ارائه یک مدل فرضی با واسطه‌گری کیفیت ارتباط و سن. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 6(4 پیاپی 24): 130-111.
عیسی‌نژاد، امید.، احمدی، سیداحمد.، بهرامی، فاطمه،. باغبان، ایران.، و شجاع‌حیدری، مریم. (1390). تأثیر آموزش غنی‌سازی روابط بر ارتقای خوش‌بینی و شادمانی زناشویی زوجین. پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 6(1 پیاپی 21): 149-129.
فینچام، فرانک.، فرناندز، لیان.، و هامفریز، کیت. (1387). رابطه همسران: راهنمایی برای زوج ها و مشاوران امور زناشویی. ترجمه مهدی قراچه‌داغی. تهران، پیک بهار. (تاریخ انتشار اثر به‌زبان اصلی، 1993)
کامیاب، زهره.، حسین‌پور، محمد.، و سودانی، منصور. (1388). بررسی اثربخشی شادکامی به‌شیوه فوردایس بر افزایش شادکامی بیماران مبتلا به دیابت شهرستان بهبهان. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 11(2 پیاپی 42): 123-108.
متین، سمیه (1390). بررسی رابطه بین سبک‌های اسناد و شادکامی در دختران 18-14 ساله شهر یزد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. رشته مشاوره مدرسه. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه علامه طباطبائی.
منصور، لادن.، و عبدالمحمدی، کبری. (1387). بررسی رابطه بین باورهای ارتباطی و سازگاری زناشویی کارکنان زن متأهل دانشگاه شهید بهشتی. مشاوره شغلی و سازمانی، 1(2 پیاپی 2): 126-111.
مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز.، محمدحسین‌پور، محمد.، و مهدی‌زاده، لیلا. (1389). اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی در افزایش سازگاری زناشویی زن‌ها متأهل 20–40 سال. مطالعات آموزش و یادگیری (مجله علوم اجتماعی و انسانی سابق)، 2(1 پیاپی 58): 139 – 125.
نیل‌فروشان، پریسا.، عابدی، محمدرضا.، و احمدی، سیداحمدی. (1392). آسیب‌شناسی خانواده (طبقه‌بندی و سنجش). اصفهان: دانشگاه اصفهان.
Azrin, N. H., Naster, B. J., & Jones, R. (1973). Reciprocity counseling: A rapid learning-based procedure for marital counseling. Behavioral Research and Therapy, 11(4): 365-382.
Dattilio, F. M., & Epstein, N. B. (2005). Introduction to the special section: The role of cognitive behavioral interventions in couple and family therapy. Journal Marital and Family Therapy, 31(1): 7-13.
Eidelson, R. J., & Epstein, N. (1982). Cognitive and relationship of adjustment, development of a measure of dysfunctional relationship beliefs. Consulting and Clinical Psychology, 50(5): 715-720.
Fincham, F.D., Stanley, S., & Beaches, S. R. H. (2007). Transformative processes in marriage: An analysis of emerging trends. Marriage and Family, 69(2): 275-292. DOI: 10.1111/j.1741-37370.2007.00362.x.
Fincham, F. D., & Bradbury, T. N. (1992). Assessing attributions in marriage: The relationship attribution measure. Personality and Social Psychology, 62(3): 457-468.
Furdyna, H. E., Tucker, M. B., & James, A. D. (2008). Relative spousal earnings and marital happiness among African American and white women. Marriage and Family, 70(2): 332-344.
Kamp Dush, C. M., Taylor, M. G., & Kroeger, R. A. (2008). Marital happiness and psychological well-being across the life course. Family Relations. 57(2): 211-226.
Khurana, K., & Joshi, A. (2017). Marital satisfaction and spiritual personality: A relational overview. Global Journal of Enterprise Information System, 9(1):117-129.
Sandhya, S. (2009). The social context of marital happiness in urban Indian couples: Interplay of intimacy and conflict. Marital and Family Therapy. 35(1): 74-96.
