هدف: هدف پژوهش پیش بینی تعهد زناشویی بر اساس نیازهای بنیادین روانشناختی و صمیمیت با واسطه‌گری تمایزیافتگی خود بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری زنان و مردان متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روانشناختی شهر تهران در سال ۱۳۹7 به‌تعداد 8900 نفر بود. از میان آن‌ها به روش نمونه‌گیری تصادفی، از منطقه 2 آوای رهایی، پندار نیک، وارش، فهم و رایا، از منطقه 5 تفکر، بهار زندگی، راه نور، آرامش و صادقیه، از منطقه 7 مهرداد، راه نو، کاوش نوین، رهایی و ایران اندیش، از منطقه 12 رفاه، نورسعادت، حمایت، فصل نو و همراهان و هستی و از منطقه 16، 403 امیدنو، بعثت، حامی و معراج، 248 زن و 155 مرد متأهل طبق نظر کلاین (2016) با توجه به نسبت 10 تا 20 آزمودنی به ازای هر متغیر و احتمال ریزش نمونه، انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه تعهد زناشویی ساخته آدامز و جونز (1997)، ارضای نیازهای بنیادین عمومی گنیه (2003)، صمیمیت واکر و تامپسون 1983 و تمایزیافتگی خودِ اِسکورن و اِسمیت (2003) بود. پس از حذف 2 پرسشنامه مخدوش و 1 داده پرت، برای تحلیل داده‌ها از روش الگویابی معادله‌های ساختاری استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین صمیمیت و تعهد زناشویی ضریب مسیر کل (027/0 =β، 001/0 =P) و ضریب مسیر غیرمستقیم (126/0 =β، 002/0 =P) مثبت است و بین نیازهای بنیادین روانشناختی و تعهد زناشویی ضریب مسیر کل (087/0 =β، 001/0 =P) و ضریب مسیر غیرمستقیم (186/0 =β، 001/0 =P) نیز مثبت است. نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود در مراکز مشاوره و روانشناختی آموزش‌هایی را جهت نحوه ارضای نیازهای بنیادین همسر و افزایش صمیمیت زناشویی به افرا متأهل ارائه و نیز بر سنجش سطح تمایزیافتگی زوجها و ترمیم آن تمرکز کنند.
Aim: The purpose of this study was to predict marital commitment based on basic psychological needs and intimacy with mediation of self-differentiation. Methods: Method was correlation and the statistical population included married women and men referred to counseling and psychological centers of Tehran City in 2018. Among them, using random sampling method, from District Two; Avaye Rahayee Pendare Nick, Varesh, Fahm va Raya, from District Five; Tafakor, Bahare Zendegi, Rahe Noor, Aramesh and sadeghiyeh, from District Seven; Mehrdad, Rahe No, Kavoshe Novin, Rahayee And Iran Andish, from District 12 Refah, Nure Saa’dat, Hemayat, Fasle No and Hamrahan va Hasti and from District 16; Omid, Be’sat, Hami and Me’raj, 248 Women and 155 Married according to Klein (2016) with a Ratio of 10 up to 20 subjects were selected for each variable and probability of sample dropout. Tools were Marital Commitment Inventory (Adams & Jones, 1997); Basic Needs Satisfaction in General Scale (Gagne, 2003); Intimacy Scale (Walker & Thompson, 1983) and Differentiation of Self Inventory (Skowron & Schmitt, 2003). After excluding two distorted questionnaires and one outlier data, data were analyzed by structural equation modeling. Results: In the present study, the total path coefficient between marital intimacy and marital commitment was positive and significant (β=0.027, P=0.001). The total path coefficient between basic psychological needs and marital commitment was also positive and significant (β=0.087, P=0.001). The indirect path coefficient between marital intimacy and marital commitment (P=0.002, β=0.126) and the indirect path coefficient between basic psychological needs and marital commitment (P=0.001, β=0.186) were positive and significant. Conclusion: Based on the findings, it is suggested that counseling and psychological centers provide trainings for married couples how to satisfy their spouses' basic needs and ways to increase marital intimacy. It is also suggested to focus on measuring couple’s level of differentiation and its recovery
بخشی مشهدلو، محمد.، موسی‌زاده، توکل.، و نریمانی، محمد. (1397). بررسی اثربخشی آموزش مهارت حل‌مسئله اجتماعی بر افزایش میزان انطباق‌پذیری و رضایت زناشویی در زوجین ناسازگار. مجله مطالعات ناتوانی، 8: 97-90. ]پیوند[
جهانبخشی، زهرا.، و کلانترکوشه، سیدمحمد. (1391). رابطه ابعاد طرحواره‌های ناسازگار اولیه و تمایزیافتگی با رغبت به ازدواج در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علامه طباطبایی. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 2(2): ۲۵۴-۲۳۴. ]پیوند[
رضایی‌فر، نوشان.، دوستی، یارعلی.، و مییرزاییان، بهرام. (1397). اثربخشی روان‌درمانی مبتنی بر تحلیل رفتار متقابل بر صمیمیت زناشویی و رضایت جنسی زنان مبتلا به افسردگی غیربالینی. روان پرستاری، 6(1): 42-35. ]پیوند[
زنگنه مطلق، فیروزه.، بنی جمالی، شکوه السادات.، احدی، حسن.، و حاتمی، حمیدرضا. (۱۳۹۶). اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و زوج درمانی هیجان‌مدار بر بهبود صمیمیت و کاهش نارسایی هیجانی زوجین. اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، 11(44): ۵۶-۴۷. ]پیوند[
شاه سیاه، مرضیه.، بهرامی، فاطمه.، و محبی، سیامک. (1388). بررسی رابطه رضایت جنسی و تعهد زناشویی زوجین شهرستان شهرضا 1387. مجله اصول بهداشت روانی، 11(43): 238-233. ]پیوند[
طهرانی آزاد، لیلا.، و مجتبایی، مینا. (1398). روابط ساختاری بین رضایت زناشویی و حل تعارض بر اساس نقش میانجیگر سرمایه‌های روانشناختی زوجها. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 13(3 پیاپی 51): 496-475. ]پیوند[
عسگری، امین.، و گودرزی، کوروش. (1397). اثربخشی طرحواره‌درمانی هیجانی بر دلزدگی زناشویی زوجین در آستانه طلاق. مجله مطالعات ناتوانی، 8: 64-55. ]پیوند[
قزلسفلو، مهدی.، جزایری، رضوان السادات.، بهرامی، فاطمه.، و محمدی، رحمت الله. (1396). شناسایی عوامل موثر برتعهد زناشویی از نظر زوجین ایرانی: یک مطالعه کیفی. فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش‌های مشاوره، 16(63): 28-4. ]پیوند[
موحدی، معصومه.، موحدی، یزدان.، و کریمی نژاد، کلثوم. (1393). بررسی رابطه رضایت زناشویی، صمیمیت و کیفیت روابط زناشویی در متأهلین با گذشت. دو فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 4(16): 633-652. ]پیوند[
ندائی، علی.، بهرامی، فاطمه.، جزایری، رضوان السادات.، و جزایری، مریم السادات. (1395). تأثیر مداخله مبتنی بر خودنظمی هیجانی بر الگوهای ارتباطی زوجین شهر اصفهان. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 17(1 پیاپی 63): 79-69. ]پیوند[
هادی، سعیده.، اسکندری، حسین.، سهرابی، فرامرز.، معتمدی، عبدالله.، و فرخی، نورعلی. (1395). مدل ساختاری پیش‌بینی تعهد زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی و متغیرهای میانجی خودکنترلی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه (در افراد دارای روابط فرازناشویی عاطفی). فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 7(28): 60-33. ]پیوند[
هادی، سعیده.، اسکندری، حسین.، سهرابی، فرامرز.، معتمدی، عبدالله.، و فرخی، نورعلی. (1395). رابطه سبک‌های دلبستگی با تعهد زناشویی در افراد مرتکب بی وفایی زناشویی. فصلنامه علمی -پژوهشی پژوهش‌های مشاوره، 15(60): 59-42. ]پیوند[
همائی، رضوان.، و دشت بزرگی، زهرا. (1397). همبستگی تمایز یافتگی خود و خوش بینی با مسئولیت پذیری و رضایت زناشویی در دانشجویان پرستاری. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت، 7(2): 65-58. ]پیوند[
یوسفی، ناصر.، قربانی، آزاد.، و عزیزی، آرمان. (1397). تبیین مدل نظری برای خود متمایزسازی، راهبرد های مقابله‌ای و تعهد زناشویی زوجین. رویش روان‌شناسی، 7(11 پیاپی 32): 406-389. ]پیوند[
Reference
Adams, J. M., & Jones, W. H. (1997). The conceptualization of marital commitment: An integrative analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 72(5): 1177-1196. [Link]
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2015). Self-Determination Theory. In J. D. Wright (Ed.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition) (pp. 486-491). Oxford: Elsevier. [Link]
Firestone, R. W., Firestone, L., & Catlett, J. (2012). The self under siege: A therapeutic model for differentiation (1st Ed.). Routledge. [Link]
Gagne, M. (2003). The role of autonomy support and autonomy orientation in prosocial behavior engagement. Motivation and Emotion, 27: 199-223. [Link]
Gonczarowski, Y. A., Nisan, N., Ostrovsky, R., & Rosenbaum, W. (2019). A stable marriage requires communication. Games and Economic Behavior, 118: 626-647. [Link]
Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th Ed.). Guilford Publications. [Link]
Naemi, A. (2018). Relationship between basic psychological needs satisfaction with resilience and marital satisfaction in teachers. International Journal of Educational and Psychological Researches, 4(2): 78-83. [Link]
Nichols, M. P., & Davis, S. (2016). Family therapy: Concepts and methods (11th Ed.). Pearson. [Link]
Schutte, N. S., & Malouff, J. M. (2018). Basic psychological need satisfaction, affect and mental health. Current Psychology, 1-16. [Link]
Skowron, E. A., & Dendy, A. K. (2004). Differentiation of self and attachment in adulthood: Relational correlates of effortful control. Contemporary Family Therapy, 26(3): 337-357. [Link]
Skowron, E. A., & Schmitt, T. A. (2003). Assessing interpersonal fusion: reliability and validity of a new dsi fusion with others subscale. Journal of Marital and Family Therapy, 29(2): 209-222. [Link]
Titelman, P. (2015). Differentiation of Self: Bowen Family Systems Theory Perspectives (1st Ed.). Routledge. [Link]
Yu, Y., Wu, D., Wang, J.-M., & Wang, Y.-C. (2020). Dark personality, marital quality, and marital instability of Chinese couples: An actor-partner interdependence mediation model. Personality and Individual Differences, 154: 109689. [Link]
