هیوم و بیداری کانت از خواب جزمیت؛ نگاهی دوباره | ||
شناخت | ||
مقاله 1، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 78، شهریور 1397، صفحه 7-30 اصل مقاله (714.85 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سید محمدحسن آیت الله زاده شیرازی* ؛ ارش جمشیدپور | ||
دانشگاه شهید بهشتی | ||
چکیده | ||
ایمانوئل کانت در تمهیدات به صراحت میگوید که تذکّر و هشدارِ دیوید هیوم بود که او را نخستین بار از خوابِ جزمیت بیدار کرد. علیرغمِ اذعانِ کانت، هنوز بر کانتشناسان روشن نیست که هیوم دقیقاً چگونه کانت را از خوابِ جزمیت بیدار کرد. اختلافِ مفسران برخاسته از این است که در موردِ هیچ کدام از جوانبِ این تأثیر و تأثر اجماعی وجود ندارد. آیا بحثِ هیوم از علیت کانت را از خوابِ جزمیت بیدار کرد، یا بحثِ او از تعارضهای قوۀ تخیل؟ اگر اولی ست، کدام بحثِ هیوم از علیت؟ کدام کتابِ هیوم بر کانت تأثیر گذاشته است؟ آیا کانت اساساً آشناییِ دستاوّلی با مکتوباتِ هیوم داشته است؟ در مقدمه، پرسشهای مختلفِ مرتبط با مسئله را متمایز میکنیم. در بخشِ اول، به جنبۀ تاریخیِ تأثیرِ هیوم و میزانِ آشناییِ کانت با دو کتابِ هیوم میپردازیم. در بخشِ دوم، استدلال میکنیم که بحثِ هیوم از «اصلِ علّیِ عام» در کتابِ رسالهای در بابِ طبیعتِ انسان کانت را از خوابِ جزمیت بیدار کرده است. اگر دیدگاهِ ما دربارۀ نسبتِ هیوم و کانت درست یا موجه باشد، آنگاه سایرِ تأثیراتِ هیوم بر کانت را نیز باید با نظر به همین دیدگاه تبیین کرد. در نتیجهگیری، خلاصهای از یافتههای تحقیق را ارائه میکنیم. | ||
کلیدواژهها | ||
علیت-اصلِ علّیِ عام-قوانینِ علّیِ خاص-رساله-تمهیدات | ||
عنوان مقاله [English] | ||
هیوم چگونه کانت را از خوابِ جزمیت بیدار کرد؟: نگاهی دوباره | ||
نویسندگان [English] | ||
احمد علی اکبر مسگری؛ Arash Jamshidpour | ||
university of shahid beheshti | ||
چکیده [English] | ||
ایمانوئل کانت در تمهیدات به صراحت میگوید که تذکّر و هشدارِ دیوید هیوم بود که او را نخستین بار از خوابِ جزمیت بیدار کرد. علیرغمِ اذعانِ کانت، هنوز بر کانتشناسان روشن نیست که هیوم دقیقاً چگونه کانت را از خوابِ جزمیت بیدار کرد. اختلافِ مفسران برخاسته از این است که در موردِ هیچ کدام از جوانبِ این تأثیر و تأثر اجماعی وجود ندارد. آیا بحثِ هیوم از علیت کانت را از خوابِ جزمیت بیدار کرد، یا بحثِ او از تعارضهای قوۀ تخیل؟ اگر اولی ست، کدام بحثِ هیوم از علیت؟ کدام کتابِ هیوم بر کانت تأثیر گذاشته است؟ آیا کانت اساساً آشناییِ دستاوّلی با مکتوباتِ هیوم داشته است؟ در مقدمه، پرسشهای مختلفِ مرتبط با مسئله را متمایز میکنیم. در بخشِ اول، به جنبۀ تاریخیِ تأثیرِ هیوم و میزانِ آشناییِ کانت با دو کتابِ هیوم میپردازیم. در بخشِ دوم، استدلال میکنیم که بحثِ هیوم از «اصلِ علّیِ عام» در کتابِ رسالهای در بابِ طبیعتِ انسان کانت را از خوابِ جزمیت بیدار کرده است. اگر دیدگاهِ ما دربارۀ نسبتِ هیوم و کانت درست یا موجه باشد، آنگاه سایرِ تأثیراتِ هیوم بر کانت را نیز باید با نظر به همین دیدگاه تبیین کرد. در نتیجهگیری، خلاصهای از یافتههای تحقیق را ارائه میکنیم. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
علیت-اصلِ علّیِ عام-قوانینِ علّیِ خاص-رساله-تمهیدات | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,633 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,433 |