«ادبیّات تطبیقی» در گذر از نحله‌های گوناگون و عناصر دخیل در پیدایش آن» (با رویکرد تاریخ ادبیّاتی) | ||
| تاریخ ادبیات | ||
| مقاله 2، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 71، اسفند 1391 اصل مقاله (1.18 M) | ||
| نوع مقاله: مروری | ||
| نویسنده | ||
| منصور پیرانی* | ||
| استادیار دانشگاه پیام نور قزوین | ||
| چکیده | ||
| ادبیّات تطبیقی از زمان پیدایش خود تاکنون، دوره‌ها و نظریّه‌های گوناگونی را از سر گذرانده است. نظریّه پردازان و اندیشمندان متناسب با شرایط محیطی خود و با توجّه به نگاه، هدف و شناخت خود از ادبیّات، ادبیّات تطبیقی را تعریف و تبیین کرده‌اند و آثار ادبی ملّت‌ها را یا از افق دید همسطح نگریسته‌اند یا با نگاهی فرودستانه یا فرادستانه؛ امّا ادبیّات تطبیقی که در مواردی از آن به «ادبیّات همگانی» یا به تعبیر گوته، شاعر آلمانی، «ادبیّات جهانی»(Weltliterature) تعبیر می‌شود، با هر نوع نگاه و از هر زاویة دیدی که نگریسته باشند، دانشی است برخاسته از روح قومی یا ملّی و به تعبیر دیگر، دانش مشترک و موافق اذهانِ ملّت‌ها، حاصل پیوند و میراث عظیم مشترک آنهاست. این دانش مشترک ملّت‌ها پیش از اعلام ظهور رسمی و آکادمیک خود در دانشگاه‌ها، در روابط تجاری میان ملّت‌ها، در سفرهای مسافران، از طریق ترجمه و حتّی از طریق پدیده‌های شوم و ویرانگری چون جنگ، مشهود و مرسوم بوده است. از آنجا که هر ملّتی در شکل گیری فرهنگ و تمدّن جهانی سهمی داشته و دارد، ادبیّات تطبیقی تبدیل به میراث مشترک ملّت‌ها شد؛ از این رو بسیاری از کشورها مفهوم ادبیّات تطبیقی را از دیدگاه خاصّ خود تعریف یا تفسر کرده‌اند و اصول و معیارهایی بر آن نهاده اند. این مقاله می‌کوشد مهمترین و تأثیرگذارترین نحله‌ها (همچون نحلة فرانسوی، آلمانی، آمریکایی، اروپای شرقی و ... ) را بر پایة مبانی و اصول هر کدام بررسی کند و روند تحوّل مفهوم آن را تا به امروز نشان دهد و به این مسأله بپردازد که «مفهوم ادبیّات تطبیقی در گذر از نحله‌های گوناگون چه تحوّلاتی یافته است»؟ و عناصر مؤثّر در پیدایش و گسترش آن کدام‌ها هستند؟ تا بر این اساس جایگاه، اهمیّت، سهم ادبیّات فارسی در میراث عظیم مشترک ملّت‌ها و میزان اقبال جهانی به آن سنجیده و دانسته آید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادبیّات تطبیقی؛ نظریّه؛ نحله؛ مطالعات فرهنگی؛ معیار؛ ترجمه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| "Comparative literature" passing through various stages and the elements involved in its creation (with the approach of literary history) | ||
| چکیده [English] | ||
| Since its inception, comparative literature has gone through various periods and theories. The theorists and thinkers have defined and explained comparative literature according to their environmental conditions and according to their view, purpose and knowledge of literature, and have looked at the literary works of nations either from a level perspective or from a subordinate or superior perspective; But the comparative literature, which is sometimes interpreted as "universal literature" or, in the words of the German poet Goethe, "world literature" (Weltliterature), with any kind of look and from any angle of view, is a knowledge arising from the ethnic or national spirit, and in other words, the common and agreeable knowledge of the minds of nations is the result of their connection and great common heritage. This common knowledge of nations has been evident and customary before announcing its official and academic emergence in universities, in commercial relations between nations, in travelers' travels, through translation, and even through ominous and destructive phenomena such as war. Because every nation had and has a share in the formation of world culture and civilization, comparative literature became the common heritage of nations; Therefore, many countries have defined or interpreted the concept of comparative literature from their own point of view and have set principles and standards on it. This article tries to examine the most important and influential styles (such as French, German, American, Eastern European, etc.) and address the issue that "What evolutions has the concept of comparative literature undergone through various stages"? And what are the influential elements in its creation and expansion? So that on this basis, the place, importance, contribution of Persian literature in the great common heritage of nations and the level of global interest for it will be measured and known. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Comparative Literature, theory, school, cultural studies, standard, Translation | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 12,235 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,606 |
||