سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه شهید بهشتی

امیدعلی, بابک. (1397). ابهامات معرفت شناسانۀ خوانش فوکویی از فلسفه سیاسی فارابی. , 10(1), 43-61.
بابک امیدعلی. "ابهامات معرفت شناسانۀ خوانش فوکویی از فلسفه سیاسی فارابی". , 10, 1, 1397, 43-61.
امیدعلی, بابک. (1397). 'ابهامات معرفت شناسانۀ خوانش فوکویی از فلسفه سیاسی فارابی', , 10(1), pp. 43-61.
امیدعلی, بابک. ابهامات معرفت شناسانۀ خوانش فوکویی از فلسفه سیاسی فارابی. , 1397; 10(1): 43-61.

ابهامات معرفت شناسانۀ خوانش فوکویی از فلسفه سیاسی فارابی

رهیافت‌های سیاسی و بین ‌المللی
مقاله 2، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 55، آبان 1397، صفحه 43-61    اصل مقاله (237.72 K)
نوع مقاله: علمی - پژوهشی
نویسنده
بابک امیدعلی*
دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
موضوع اصلی این نوشتار، بررسی خوانشی خاص از فلسفه سیاسی فارابی است که با بهره­ گیری از روش ­شناسی میشل فوکو و استفاده از تحلیل گفتمان در نگاه به تاریخ اندیشه سیاسی در دوره ی میانه، در تلاش بوده است تا به آشکارسازی و فهم بخشی از ابعاد پنهان و ناگفته­ ی دانش سیاسی اسلامی دست یابد؛ ابعادی که از ارتباط و نسبت مستقیم «قدرت» و «دانش» و تقدم «عمل» بر «نظر» در حوزه­ ی جوامع اسلامی از جمله ایران می ­بایست خبر دهند. بر مبنای چنین خوانشی از تاریخ اندیشه سیاسی در ایران، ما با تفسیری از فلسفه سیاسی فارابی به‌عنوان بخشی از جریان تفکر سیاسی در جوامع مسلمان روبه­ رو می­ شویم که بر ماهیت «اقتدارگرایانه­ ی» ایده­ ی «مدینه فاضله» تأکید داشته است؛ ایده ­ای که در نهایت نه در راستای نقد درونی ساخت قدرت سیاسی موجود در عصر فارابی، بلکه در راستا و درست در هماهنگی با آن شکل گرفته است. در این نوشتار، تلاش شده است تا مبانی معرفتی و روش ­شناختی چنین خوانشی مورد پرسش و بررسی قرار گیرند. این بررسی در دو بخش اصلی پی گرفته شده است. در بخش نخست، ابهامات موجود بر سر ابعاد «ایدئولوژیک» فلسفه سیاسی فارابی و در بخش دوم ابهامات در کاربست روش­ شناسی فوکو مورد واکاوی قرار گرفته­ اند.
کلیدواژه‌ها
تفسیر؛ دانش سیاسی دوره ی میانه؛ فلسفه سیاسی فارابی؛ شهر؛ ایدئولوژی؛ گسست
عنوان مقاله [English]
The Study of Epistemological Ambiguities in the Understanding of the “Authoritarian Aspects of Alfarabi’s Political Philosopy”
نویسندگان [English]
Babak Omidali
Tarbiat Modarres University
چکیده [English]
In the field of Islamic political philosophy, there is a relatively new interpretation of Alfarabi’s political philosophy that uses the Foucault’s discourse analysis to see unknown aspects of the Alfarabi’s political idea; the aspects that show the historical relationship between “power” and “knowledge” in Muslim societies. Based on this interpretation of the Islamic political knowledge in general and Alfarabi’s idea in particular, we are faced with the “authoritarian” aspects of Alfarabi’s idea of “The Opinions of the People of the Virtuous City”; the idea that arises from the structure of the political power of the Alfarabis’s era, and is formed to expand the hierarchical notion of political order instead of shaping a critical knowledge. In this article, the epistemological foundations of such interpretation are the main issues that will be under discussion in two parts: the “ideological” dimensions of Alfarabi’s political idea and the ways in which Foucault’s discourse analysis can be applied. As far as these issues are concerned, it seems to be some ambiguities in aforementioned interpretation. 
کلیدواژه‌ها [English]
: Interpretation, Political Knowledge, Alfarabi’s Political Philosophy, Ideology, City, Rupture
مراجع
  1. الف) منابع فارسی
  2. ابراهیمی دینانی، غلام‌حسین. (1385). ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام، جلد اول، تهران: طرح نو.
  3. ابن خلدون، عبدالرحمن. (1390). مقدمه، ترجمه محمد پروین گنابادی، جلد دوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  4. اشتراوس، لئو. (1373). فلسفه سیاسی چیست، ترجمه فرهنگ رجایی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  5. حبیبی، سید محسن. (1382)، از شار تا شهر: تحلیلی تاریخی از مفهوم شهر و سیمای کالبدی آن تفکر و تأثر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  6. حکمت، نصرالله. (1386). زندگی و اندیشه حکیم ابونصر فارابی، تهران: الهام.
  7. رضوانی، محسن. (1385). لئو اشتراوس و فلسفه سیاسی اسلامی، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
  8. ضیمران، محمد. (1389). میشل فوکو: دانش و قدرت، تهران: هرمس.
  9. طباطبایی، سید جواد. (1386). زوال اندیشه سیاسی در ایران، تهران: کویر.
  10. عابد الجابری، محمد. (1384). عقل سیاسی در اسلام، ترجمه عبدالرضا سواری، تهران: گام نو.
  11. عابد الجابری، محمد. (1387). ما و میراث فلسفی‌مان، ترجمه محمدباقر آل مهدی، تهران: ثالث.
  12. فرهنگ فارابی، ابونصر. (1389). احصاءالعلوم، ترجمه حسین خدیو جم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  13. فارابی، ابونصر. (1388). الالفاظ المستعمله فی المنطق، ترجمه حسن ملکشاهی، تهران: سروش.
  14. فارابی، ابونصر. (1379). اندیشه‌های اهل مدینه فاضله، ترجمه سید جعفر سجادی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  15. فارابی، ابونصر. (1394). کتاب الحروف، ترجمه طیبه سیفی و سمیه ماستری فراهانی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  16. فرای، ر. ن. (1380). تاریخ ایران: از ظهور اسلام تا آمدن دولت سلجوقیان، ترجمه حسن انوشه، تهران، انتشارات امیر کبیر.
  17. فخری، ماجد. (1395). فارابی بنیان‌گذار نوافلاطون‌گرایی اسلامی، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، علم.
  18. فوکو، میشل. (1389). دیرینه‌شناسی دانش، ترجمه عبدالقادر سواری، تهران: گام نو.
  19. فولادوند، عزت‌الله. (1377). خرد در سیاست، تهران: طرح نو، 1377.
  20. فیرحی، داوود. (1387). روش‌شناسی دانش سیاسی در تمدن اسلامی، به کوشش داوود فیرحی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  21. فیرحی، داوود. (1387). قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام، تهران: نی.
  22. کربن، هانری. (1382). روابط حکمت اشراق و فلسفه ایران باستان، ترجمه عبدالمحمد روح‌بخشان، تهران: اساطیر.
  23. کربن، هانری. (1392). تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران: مینوی خرد.
  24. مشایخی، عادل. (1395). تبارشناسی خاکستری است، تهران: ناهید.
  25. منوچهری، عباس. (1395). فراسوی رنج و رؤیا، تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام با همکاری موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
  26. میلز، سارا. (1392). میشل فوکو، ترجمه مرتضی نوری، تهران: نشر مرکز.
  27. وصفی، محمدرضا. (1387). نومعتزلیان، تهران: نگاه معاصر.
  28. یوسفی‌فر، شهرام. (1390). شهر و روستا در سده‌های میانه تاریخ ایران، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  29. ب) منابع انگلیسی
  30. Walzer, Richard. (1985). Alfarabi on the Perfect State, Oxford: Clarendon Press.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 3,560
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,007