سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه شهید بهشتی

خالویی, حسام, علیپور, صدیقه. (1399). تحلیل تطبیقی «حقوق و شخصیت زن» در داستان و فیلم‌نامۀ «شبهای روشن»، نوشتۀ داستایوفسکی و سعید عقیقی. , 17(24), 189-219. doi: 10.29252/clls.17.24.189
حسام خالویی; صدیقه علیپور. "تحلیل تطبیقی «حقوق و شخصیت زن» در داستان و فیلم‌نامۀ «شبهای روشن»، نوشتۀ داستایوفسکی و سعید عقیقی". , 17, 24, 1399, 189-219. doi: 10.29252/clls.17.24.189
خالویی, حسام, علیپور, صدیقه. (1399). 'تحلیل تطبیقی «حقوق و شخصیت زن» در داستان و فیلم‌نامۀ «شبهای روشن»، نوشتۀ داستایوفسکی و سعید عقیقی', , 17(24), pp. 189-219. doi: 10.29252/clls.17.24.189
خالویی, حسام, علیپور, صدیقه. تحلیل تطبیقی «حقوق و شخصیت زن» در داستان و فیلم‌نامۀ «شبهای روشن»، نوشتۀ داستایوفسکی و سعید عقیقی. , 1399; 17(24): 189-219. doi: 10.29252/clls.17.24.189

تحلیل تطبیقی «حقوق و شخصیت زن» در داستان و فیلم‌نامۀ «شبهای روشن»، نوشتۀ داستایوفسکی و سعید عقیقی

نقد زبان و ادبیات خارجی
مقاله 9، دوره 17، شماره 24، شهریور 1399، صفحه 189-219    اصل مقاله (452.1 K)
نوع مقاله: علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.29252/clls.17.24.189
نویسندگان
حسام خالویی* 1؛ صدیقه علیپور2
1دانشگاه شهید باهنر کرمان
2عضو هیئت علمی بخش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
چکیده
ادبیات و سینما، دو شاخۀ هنری محسوب می­شوند که همواره دارای تعاملات و روابط تنگاتنگی با یکدیگر بوده­اند. تأثیرپذیری این دو، سبب خلق آثاری درخور، چه درزمینۀ ادبیات و چه درزمینۀ سینما شده است. فیلم‌نامۀ «شب­های روشن» در اوایل دهۀ هشتاد خورشیدی توسط «سعید عقیقی» تحت تأثیر داستان بلند «فئودور داستایوفسکی» با همین نام نوشته شد. زن و احساسات عاشقانۀ او، محور اساسی این دو اثر محسوب می­شوند. در این تحقیق با توجه به تفاوت­های زمانی، مکانی و فرهنگی میان دو اثر موردنظر و ارتباطات، اشتراکات و افتراقات تاریخی و فرهنگی دو کشور ایران و روسیه، از منظر مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، به بررسی شباهت­ها و تفاوت­های عناصر فمینیسم و حقوق و شخصیت زن در جامعۀ مربوطه، پرداخته می­شود. تحلیل و تفسیرها، مزاحمت جنسی، عدم اعتماد به جنس مخالف، وابستگی شخصیتی و عدم مشارکت در فعالیت­های اجتماعی را وجوه مشترک وضعیت اجتماعی و روانی زن روسی و ایرانی معرفی می­کند و در مواردی چون تابوشکنی، غرور بی­جا و آگاهی هنری و ادبی، تفاوت­هایی را نشان می­دهد. شباهت­ها و تفاوت­های یادشده در فیلم‌نامۀ مذکور، به سبب مقبولیت و انطباق مضامین با شرایط زمانی و مکانی جامعۀ موردبحث اتفاق افتاده و نویسنده به­ خوبی وجوه شخصیتی زن معاصر ایرانی را با زن قرن نوزدهمی روسی، مقایسه کرده است.
کلیدواژه‌ها
فمینیسم؛ ادبیات و سینما؛ سعید عقیقی
عنوان مقاله [English]
Comparative analysis of "women's rights and personality" In the Long Tale and the movie "The Wight nights ", by Dostoyevsky and Saeed Agighi
نویسندگان [English]
Hesam Khalouei1؛ Seddighe Alipoor2
1Department of Persian Language and Literature, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran
2Assistant Professor Department of Persian Language and Literature, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran
چکیده [English]
Literature and cinema are two artistic branches that have always had interactions and close relationships with each other. The influence of these two has created befitting works either in literature or in cinema. The "Wight nights" movie in the early eighties of the solar decade was written by Saeed Aghighi, under the influence of Fyodor Dostoyevsky's work with the same name. The woman and her passionate feelings are the main focus of these two works. In this study, considering the time, place, and cultural differences between the two works and the relationships, commonalities, and differences between the two countries, i.e., Iran and Russia, the similarities and differences between elements of feminism and law And the personality of the woman in the relevant society will be examined from the American School of Comparative Literature. Analysis and interpretations, sexual intercourse, distrust of the opposite sex, personality dependence and lack of participation in social activities are the common features of the social and psychological conditions of the Russian and Iranian women, and in some cases shown differences in bewitching, pride and artistic and literary awarenesses. The mentioned similarities and differences in the aforementioned film are due to the acceptance and adaptation of the themes to the temporal and spatial conditions of the society under study, and the writer has compared the aspects of the Iranian contemporary female personality with the 19th-century Russian woman.
کلیدواژه‌ها [English]
Interdisciplinary studies, Literature and cinema, Dostoevsky, Saeed Aghighi, Wight nights
مراجع
  1. - آبادیان، حسین و زهره صفری. (1393). «مطالبات اجتماعی و فرهنگی زنان در دوره مشروطه تا سلطنت رضا شاه». جستارهای تاریخی. سال پنجم. شماره 2. صص 19-1.
  2. - آبوت، پاملا و کلد والاس. جامعه شناسی زنان. ترجمه منیژه نجم عراقی. تهران: نشر نی. (1381).
  3. - آرین پور، یحیی. از نیما تا روزگار ما. چاپ سوم. تهران: زوار. (1374).
  4. - آزاد، حسن. پشت پرده های حرمسرا. ارومیه: انزلی. (1364).
  5. - آلیسون، جک. «چهار تلقی از فمینیسم». ترجمه س. امیری. ماهنامۀ زنان. شماره 28. (1375).
  6. - اعزازی، شهلا. مجموعه مقالات فمینیسم و دیدگاه ها. ترجمه انجمن جامعه شناسی ایران، گروه مطالعات زنان. چاپ دوم. تهران: روشنگران و مطالعات زنان. (1386).
  7. - انوشیروانی، علیرضا. «مطالعات بینارشته ای ادبیات تطبیقی». ویژه نامه فرهنگستان (ادبیات تطبیقی). سال چهارم. شماره 1. (1392). صص 9-3.
  8. - اولیایی نیا، هلن. «نقد فمینیستی ویرجینیا ولف». کتاب ماه ادبیات و فلسفه. شماره 74. (1382). صص 65-50.
  9. - ایوبی، محمد. «فیلمساز از نمای نزدیک: سینما و ادبیات». نقد سینما. شماره 16. (1378). صص 39-34.
  10. - برسلز، چارلز. درآمدی بر نظریه ها و روش های نقد ادبی. ترجمۀ مرتضی عابدینی. تهران: نیلوفر. (1375).
  11. - برمن، مارشال. تجربۀ مدرنیته. ترجمه مراد فرهادپور. چاپ هشتم. تهران: طرح نو. (1392).
  12. - بهنام، جمشید. ایرانیان و اندیشۀ تجدد. چاپ دوم. تهران: فرزان. (1383).
  13. - پاینده، حسن. گفتمان نقد (مقالاتی در نقد ادبی). تهران: نشر روزنگار. (1382).
  14. - حیاتی، زهرا. «نقد مطالعات تطبیقی اقتباس در پژوهش های ادبی و سینمایی ایران». نقد ادبی. شماره 27. (1393). صص 97-69.
  15. خانلری، زهرا. فرهنگ ادبیات جهان. تهران: خوارزمی. (1375).
  16. - داد، سیما. فرهنگ اصطلاحات ادبی. چاپ سوم. تهران: مروارید. (1385).
  17. - دارایی، میاد و مجتبی آقابابایی. شب های روشن: نقد، گفت و گو، فیلم نامه. چاپ اول. تهران: سفیدسار. (1396).
  18. - داستایوفسکی، فئودور. شب های روشن. ترجمه سروش حبیبی. چاپ بیست و ششم. تهران: ماهی. (1397).
  19. - داوری اردکانی، رضا. «داستایوفسکی آموزگار؛ روانشناسی نهیلیسم». مشرق. ویژه نامه ادبیات. (1374). صص 18-11.
  20. - رماک، هنری. «تعریف و عملکرد ادبیات تطبیقی». ترجمه فرزانه علوی زاده. ادبیات تطبیقی. شماره 6. (1391). صص 73-55.
  21. - شکروی، شادمان. «زنان اثیری در اندیشه داستایوفسکی». گلستانه. شماره 80. (1386). صص 50-48.
  22. - صادقی شهپر، رضا و راضیه حجار. «نقد فمینیستی رمان سگ و زمستان بلند». ادب پژوهی. شماره 26. (1392). صص 94-73.
  23. - عظیمی، شاپور. «نفس عمیق در شب های روشن». نقد سینما. شماره 37. (1382). صص 33-29.
  24. - علیپور، صدیقه و معصومه باقری حسن کیاده. «گفتمان جنسیت قطبی شده در داستان های دورۀ میانه». مجموعه مقالات دهمین همایش بین المللی انجمن ترویج. جلد هفتم. (1394). صص 368-379.
  25. - فریدمن، جین. فمینیسم. ترجمۀ فیروزه مهاجر. چاپ دوم. تهران: آشیان. (1383).
  26. - قربانپور، ابراهیم. درباره شب های روشن داستایوفسکی. وبلاگ نوار. (1395).
  27. - کریمی مطهر، جان الله. «نگاهی به تأثیر متقابل ادبیات فارسی و روسی». پژوهش زبان های خارجی. شماره 8. (1379). صص 56-48.
  28. - کلیگز، مری. درسنامۀ نظریه ادبی. ترجمۀ جلال سخنور و دیگران. چاپ دوم. تهران: اختران. (1394).
  29. - کورتز، ایما. «فرهنگ و زندگی». ترجمه م.آدینه. شمارۀ 19 و 20 (ویژه زن در فرهنگ ایران و جهان). (1354). صص 173-166.
  30. - مشیرزاده، حمیرا. از جنبش تا نظریۀ اجتماعی: تاریخ دو قرن فمینیسم. مطالعات زنان. چاپ چهارم. تهران: پژوهش شیرازه. (1388).
  31. - مالکم، سرجان. تاریخ ایران. ترجمه میرزا حیرت. جلد اول. تهران: دنیای کتاب. (1362).
  32. - منجم، رویا. «داستایوفسکی انسان همیشگی». گلستانه. شماره 8. (1378). صص 44-43.
  33. - ندا، طه. ادبیات تطبیقی. ترجمۀ هادی نظری مقدم. چاپ سوم. تهران: نی. (1393).
  34. - هام، مگی و سارا گمبل. فرهنگ نظریه های فمینیستی. ترجمه فیروزه مهاجر و دیگران. تهران: توسعه. (1382).
  35. - یزدانی، عباس و بهروز جندقی. فمینیسم و دانش های فمینیستی. چاپ اول. تهران: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان. (1382).
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 4,920
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,686